Ο “αγκώνας του τενίστα” ή “Tennis elbow” είναι ένας κοινός όρος που περιγράφει μία επώδυνη κατάσταση η οποία προκαλείται από υπέρχρηση του άνώ άκρου και καταπόνηση των μυών του βραχίονα, του αγκώνα, του αντιβραχίου, του καρπού και του χεριού. Δεν είναι απαραίτητο κάποιος να παίζει τέννις για να παρουσιάσει “Tennis elbow”, ωστόσο ο όρος χρησιμοποιείται ευρέως δεδομένου ότι η εν λόγω πάθηση αποτελεί πολύ συχνά μείζον πρόβλημα στους αθλητές του τένις.

Ο “αγκώνας του τενίστα” προκαλείται από οξύ ή χρόνιο τραυματισμό των μυών και των τενόντων που εντοπίζονται στην εξωτερική επιφάνεια του αγκώνα. Συγκεκριμένα η βλάβη αφορά στην περιοχή όπου οι τένοντες και οι μύες του αντιβραχίου (ο βραχυς κερκιδικός εκτείνων τον καρπό, ο κοινός εκτείνων τους δακτύλους και ο ωλένιος εκτείνων τον καρπό) προσφύονται σε μία οστέινη προεξοχή της εξωτερικής επιφάνειας του αγκώνα, η οποία λέγεται “έξω επικόνδυλος” (εικ.1).

Για τον λόγο αυτό πολύ συχνά αυτή η πάθηση αναφέρεται και ως “έξω επικονδυλίτιδα του αγκώνα”. Ένας επίσης κοινός όρος, ο “αγκώνας του γκολφέρ” ή “golfer’s elbow” ή “έσω επικονδυλίτια“ αφορά στην ίδια ακριβώς πάθηση η οποία όμως επισυμβαίνει στην εσωτερική επιφάνεια του αγκώνα.

Ο “αγκώνας του τενίστα” προσβάλει συνηθέστερα το κυρίαρχο άνω άκρο (το δεξί για τους δεξιόχειρες και το αριστερό για τους αιστερόχειρες). Ενίοτε όμως προσβάλλεται και το αντίθετο άνω άκρο ενώ σπανιότερα και τα δύο άνω άκρα ταυτοχρόνως.

Ποιά είναι τα συμπτώματα;

Συνηθέστερα παρουσιάζεται προοδευτική έναρξη πόνου στην εξωτερική επιφάνεια του αγκώνα. Σπανιότερα η έναρξη του πόνου μπορεί να είναι πιο απότομη και οξεία.

Ο πόνος είναι έκδηλος κατά τη διάρκεια των διαφόρων κινήσεων του καρπού, ιδιαίτερα όταν αυτές γίνονται υπό την επίδραση αντίστασης, όπως κατά την υπό αντίσταση έκταση της πηχεοκαρπικής και την παθητική κάμψη της, έχοντας πάντα τον αγκώνα τεντωμένο. Η χειραψία, η ανύψωση αντικειμένων, ο δραγμός, το άνοιγμα ενός καπακιού, η χρήση κατσαβιδιού, το ξεκλείδωμα μίας πόρτας ή ακόμα και η απλή χρήση μαχαιροπήρουνου, αποτελούν δραστηριότητες ενίοτε λίαν επώδυνες σε ασθενείς που πάσχουν από “αγκώνα του τενίστα”.

Ποιοί νοσούν από τον “ αγκώνα του τενίστα”;

Η πάθηση προσβάλει το 1% με 3% του γενικού πληθυσμού, και σχεδόν το 50% των αθλητών του τένις κάποια στιγμή στην καριέρα τους. Λιγότερο από το 5% των περιπτώσεων αφορά σε ασθενείς οι οποίοι ασχολούνται πραγματικά με το τένις. Πρόκειται για πάθηση η οποία προσβάλει συχνότερα τους άνδρες, σε σχέση με τις γυναίκες και τις ηλικιακές ομάδες μεταξύ 30 και 50 ετών.

Μολονότι ο “αγκώνας του τενίστα” προσβάλει συχνά τους αθλητές του τένις, προσβάλει και άλλες κατηγορίες αθλητών καθώς και ανθρώπους οι οποίοι εκτελούν δραστηριότητες και εργασίες που απαιτούν επαναλαμβανόμενες κινήσεις του βραχίονα,του αγκώνα και του καρπού,ιδιαίτερα όταν αυτές οι κινήσεις συνδυάζονται με σφιχτό δραγμό .Τα παραδείγματα είναι πολλά και συμπεριλαμβάνουν τους αθλητές του γκολφ,του baseball,του bowling, κηπουρούς, καθαριστές, επιπλοποιούς, μηχανικούς, εργάτες γραμμών συναρμολόγησης εξαρτημάτων σε βιομηχανίες κ.α.

Πώς διαγιγνώσκεται;

Ο αγκώνας του τενίστα δεν μπορεί να διαγνωστεί με ακτινογραφίες ή αιματολογικές εξετάσεις. Συνήθως η διάγνωση στηρίζεται στην λήψη ιστορικού και την ενδελεχή φυσική εξέταση του ασθενούς.
Δεδομένου όμως ότι πληθώρα άλλων παθήσεων μπορούν να προκαλέσουν συμπτωματολογία παρόμοια με αυτήν του “αγκώνα του τενίστα”, η ιατρική συμβολή στη διξαγωγή διάγνωσης κρίνεται απαραίτητη.

Πώς θεραπεύεται;

Ο αγκώνας του τενίστα αποτελεί μία «αυτοπεριοριζόμενη» πάθηση. Πρόκειται δηλαδή για μία πάθηση η οποία ακόμα και αν δεν ληφθούν ιδιαίτερα θεραπευτικά μέσα, κάποια στιγμή υφίεται. Ο κύκλος της πάθησης στην περίπτωση αυτή κυμαίνεται από 2 μέχρι και 12 μήνες.
Προκειμένου λοιπόν να επιταχυνθεί η αποκατάσταση του ασθενούς και να επιτευχθεί η όσο το δυνατόν μικρότερη διάρκεια αποχής του από τις δραστηριότητες, υπάρχουν διάφορα θεραπευτικά πρωτόκολλα, τα οποία εφαρμόζονται ανάλογα και με την βαρύτητα και την χρονιότητα των λειτουργικών ενοχλημάτων του ασθενούς:
Α) Συντηρητικό πρωτόκολλο: αφορά στην λήψη αντιφλεγμονώδους αγωγής, στην εντατική παγοθεραπεία, στην τοποθέτηση ελαστικής περιχειρίδος αγκώνα για μεγάλο χρονικό διάστημα (εικ.2), στην αποχή από επιβαρυντικές δραστηριότητες, στην τροποποίηση κάποιων εκ των δραστηριοτήτων που ενδέχεται να εμπλέκονται στην εκδήλωση των συμπτωμάτων, στην εντοπισμένη φυσικοθεραπεία (με υπερήχους, Laser, ασκήσεις ενδυνάμωσης (εικ.3) και κρουστικούς υπερήχους).

Β) Ενεσοθεραπεία (εικ.4): Η τοπική έγχυση ενεργοποιημένων αιμοπεταλιων (PRP-Platelate Reach Plasma) υπό αυστηρές άσηπτες συνθήκες και υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο στην αντιμετώπιση χρόνιων καταστάσεων, που δεν υπακούνε στην συντηρητική προσέγγιση, με θεαματικά και άμεσα αποτελέσματα. Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι η ενεσοθεραπεία με κορτιζόνη αποτελεί μορφή ενεσοθεραπείας που δεν προσφέρει καμία απολύτως ανακούφιση και ως εκ τούτου δεν συνιστάται.

Γ) Επεμβατική θεραπεία: Σπανίως, σε χρονίζουσες (πέραν του έτους) καταστάσεις, η χειρουργική θεραπεία αποτελεί πλέον μονόδρομο με πολύ καλά και κυρίως οριστκά αποτελέσματα. Η εν λόγω χειρουργική επέμβαση εκτελείται από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό και επιτρέπει στον ασθενή να επανέλθει στις αθλητικές δραστηριότητες σε χρνικό διάστημα 2-3 μηνών.