Ένας μοναδικός ασθενής – Ένα μοναδικό γόνατο – Μία επαναστατική μέθοδος!
Η Εξατομικευμένη Αρθροπλαστική Γόνατος (Patient Specific Instruments System, PSI) έχει φέρει επανάσταση στην οριστική αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος. Σήμερα με την βοήθεια της ηλεκτρονικής τεχνολογίας και της χειρουργικής τεχνογνωσίας, η επέμβαση της ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος αλλάζει σελίδα. Πλέον, ο κάθε ασθενής αντιμετωπίζεται ως «Ξεχωριστός». Το κάθε γόνατο –όπως και το κάθε δακτυλικό αποτύπωμα- είναι «Μοναδικό».
Μέχρι σήμερα, με την παραδοσιακή μέθοδο ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος, ο χειρουργός επιχειρούσε να αφαιρέσει τα φθαρμένα τμήματα της άρθρωσης με την βοήθεια ειδικών ράβδων-οδηγών, οι οποίες τοποθετούνται μέσα στον αυλό του μηρού και της κνήμης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα :
α) την μεγάλη απώλεια αίματος κατά την διάρκεια του χειρουργείου αλλά και μετά το χειρουργείο, γεγονός που οδηγούσε σε αναγκαστική μετάγγιση αίματος στον ασθενή
β) την σχετικά αυξημένη πιθανότητα πνευμονικής εμβολής λόγω της διάνοιξης του αυλού των οστών
γ) την σχετικά αυξημένη πιθανότητα μετεγχειρητικών λοιμώξεων λόγω του αυξημένου χειρουργικού χρόνου και της πληθώρας των εργαλείων που χρησιμοποιούνταν
δ) την αφαίρεση των φθαρμένων επιφανειών «με το μάτι», καθώς όλη η επέμβαση στηρίζεται στον «κατά προσέγγιση» υπολογισμό γωνιών κοπής από τον χειρουργό.
Μάλιστα, με την κλασσική μέθοδο, ο χειρουργός στηρίζεται σε εργαλεία τα οποία είναι ρυθμισμένα έτσι ώστε να τον καθοδηγούν στηριζόμενα σε στατιστικές μελέτες, λαμβάνοντας υπ’όψιν ένα μέσο όρο ασθενών, και όχι τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενή ξεχωριστά.
Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που υπάρχει τόσο μεγάλος αριθμός «δυσαρεστημένων» ασθενών μετά από την υποβολή τους σε επέμβαση ολικής αρθροπλαστικής με την συμβατική μέθοδο. Οι ασθενείς αυτοί δεν επανακάμπτουν των καθημερινών τους δραστηριοτήτων, λόγω της πλημμελούς κινηματικής μετεγχειρητικής ποιότητας της αρθροπλαστικής, σύμφωνα με τα δεδομένα της παγκόσμιας βιβλιογραφίας. Ο αριθμός αυτός υπολογίζεται περί το 48% του συνόλου των ασθενών*.
Σήμερα με την βοήθεια της ηλεκτρονικής τεχνολογίας και της χειρουργικής τεχνογνωσίας, η επέμβαση της ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος αλλάζει σελίδα.
Πλέον, ο κάθε ασθενής αντιμετωπίζεται ως «Ξεχωριστός». Το κάθε γόνατο –όπως και το κάθε δακτυλικό αποτύπωμα- είναι «Μοναδικό».
Έχει γίνει πλέον σαφές ότι δεν μπορεί σε όλους τους ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα του γόνατος να προσφέρουμε την ίδια-πάνω-κάτω-λύση, στηριζόμενοι σε μετρήσεις και υλικά που θα ταίριαζαν «στον μέσο» όρο των ασθενών.
Η Εξατομικευμένη αρθροπλαστική γόνατος είναι η μοναδική χειρουργική μέθοδος, η οποία επιτρέπει την απόλυτη εναρμόνιση των υλικών που τοποθετεί ο χειρουργός με την ειδική ανατομική του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ειδικές κλίσεις και στροφές που έχει όλο το κάτω άκρο.
Ένα επιπλέον πλεονέκτημα είναι ότι η σχεδίαση και η δημιουργία του εμφυτεύματος λαμβάνει υπ όψιν της και το φύλο αν δηλαδή θα εφαρμοστεί σε άντρα ή γυναίκα.
Διαδικασία
Δύο εβδομάδες πριν το χειρουργείο ο ασθενής υποβάλλεται σε αξονική τομογραφία κατά την οποία λαμβάνονται εικόνες από το ισχίο, το γόνατο και την ποδοκνημική άρθρωση του πάσχοντος σκέλους, προκειμένου να υπολογιστεί με απόλυτη ακρίβεια ο μηχανικός άξονας του σκέλους (εικ.1).
Εικόνα 1. Ο μηχανικός άξονας του πάσχοντος σκέλους υπολογίζεται με απόλυτη ακρίβεια από ειδικό πρόγραμμα επεξεργασίας της τρισδιάστατης αξονικής τομογραφίας του ασθενούς. Με τον τρόπο αυτό ο χειρουργός γνωρίζει ΠΡΙΝ το χειρουργείο με απόλυτη ακρίβεια τον βαθμό παραμόρφωσης του πάσχοντος σκέλους, γεγονός που τον βοηθά στον υπολογισμό του απαιτούμενου βαθμού διόρθωσης της παραμόρφωσης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η παραμόρφωση του άξονα είναι 10⁰ σε ραιβότητα.
Στη συνέχεια οι εικόνες αποστέλλονται στην Ελβετία, σε εξειδικευμένο κέντρο κατασκευής των υλικών. Εκεί, ομάδα επιστημόνων -με την βοήθεια ηλεκτρονικής τεχνολογίας αιχμής- δημιουργούν, βάσει των δεδομένων, το τρισδιάστατο ηλεκτρονικό μοντέλο του γόνατος του ασθενούς το οποίο αποστέλλεται ηλεκτρονικά στον θεράποντα Ορθοπαιδικό. Στο προσχέδιο αυτό απεικονίζεται με εξαιρετική ακρίβεια το γόνατο «πώς είναι πριν το χειρουργείο» (εικ.2) και «πώς θα είναι μετά το χειρουργείο» (εικ.3).
Εικόνα 2. Η τρισδιάστατη αξονική του γόνατος του ασθενή, στην οποία απεικονίζονται με εξαιρετική ακρίβεια όλες οι ανατομικές ιδιαιτερότητες του πάσχοντος γόνατος, τις οποίες ο χειρουργός είναι πλέον σε θέση να γνωρίζει ΠΡΙΝ το χειρουργείο. Η σοβαρή αρθρίτιδα αναδεικνύεται με ιδιαίτερες λεπτομέρειες γεγονός που θα βοηθήσει στον σχεδιασμό της χειρουργικής επέμβασης με ιδιαίτερη λεπτομέρεια.
Εικόνα 3. Οι οστεοτομίες αφαίρεσης των φθαρμένων από την αρθρίτιδα επιφανειών της κνήμης και του μηρού προσχεδιάζονται με απόλυτη ακρίβεια από ειδικό λογισμικό σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών, υπό την καθοδήγηση του θεράποντα χειρουργού, προκειμένου να διορθωθεί ο κατεστραμμένος άξονας του σκέλους, χωρίς να αφαιρείται μεγάλο πάχος οστού, ενώ οι γωνίες οστεοτομίας είναι απόλυτα σωστές, ώστε το μεταλλικό πρόθεμα του μηρού και της κνήμης να «κουμπώσει» τέλεια στο οστό.
Έτσι, ο χειρουργός είναι σε θέση να έχει πλήρη εικόνα του τελικού αποτελέσματος της επέμβασης πριν ακόμα ο ασθενής μπει στην χειρουργική αίθουσα (εικ.4)
Εικόνα 4. Τελικό προσχέδιο στο οποίο απεικονίζεται τρισδιάστατα πώς θα είναι η άρθρωση του ασθενούς μετά την επέμβαση. Ο χειρουργός μπορεί στο στάδιο αυτό να κάνει διορθώσεις όσον αφορά στις κλίσεις και τις γωνίες καθώς και στις διαστάσεις των υλικών που θα τοποθετηθούν, ώστε να ταιριάξουν τέλεια στην άρθρωση.
Σε αυτό το στάδιο ο θεράπων Ορθοπαιδικός έχει στη διάθεση του την τρισδιάστατη εικόνα του γόνατος του συγκεκριμένου ασθενούς που θα χειρουργήσει σε ηλεκτρονική μορφή (εικ.2). Έτσι, έχει την ευκαιρία να μελετήσει με λεπτομέρεια τις ανατομικές ιδιαιτερότητες και να προχωρήσει στις διορθώσεις και την επιλογή των κατάλληλων εμφυτευμάτων εξατομικεύοντας την διαδικασία για κάθε ασθενή ξεχωριστά, πριν το χειρουργείο. Μπορεί να προτείνει διορθώσεις και να κάνει παρεμβάσεις στο προσχέδιο που του έχει αποσταλεί, προκειμένου να επιτευχθεί το τέλειο ανατομικό και λειτουργικό αποτέλεσμα για τον ασθενή.
Μόλις ο χειρουργός εγκρίνει το τελικό πλάνο, οι βιοτεχνολόγοι του εξειδικευμένου κέντρου στην Ελβετία δημιουργούν το εμφύτευμα της αρθροπλαστικής του γόνατος το οποίο μπορεί να εφαρμοστεί στον συγκεκριμένο ασθενή και μόνον (εικ.5). Η διαδικασία διαρκεί 2 εβδομάδες.
Εικόνα 5. Τρισδιάστατο πρόπλασμα της άρθρωσης του ασθενούς και ειδικοί οδηγοί κοπής, όπως αποστέλλονται για εφαρμογή στο χειρουργείο.
Επιτρέπεται με τον τρόπο αυτό στον θεράποντα Ορθοπαιδικό, να εκτελέσει την επέμβαση, χρησιμοποιώντας εργαλεία απολύτου ακρίβειας, ειδικά σχεδιασμένα για τον συγκεκριμένο ασθενή.
Η μελέτη που γίνεται στην κάθε άρθρωση ξεχωριστά πριν το χειρουργείο αποτελεί ένα βήμα μπροστά σε σχέση με την χειρουργική με ηλεκτρονική πλοήγηση (navigator assisted surgery), ή με ρομποτική υποβοήθηση, διότι οι δύο προηγούμενες μέθοδοι διενεργούν τις μετρήσεις του γόνατος κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, γεγονός που αυξάνει τον χειρουργικό χρόνο, δίχως όμως να μπορούν να αξιολογήσουν με την ίδια ακρίβεια το κάτω άκρο ως ενιαία ανατομική μονάδα ώστε να διορθωθεί ο κατεστραμμένος μηχανικός άξονας του κάτω άκρου, πράγμα που εξασφαλίζεται με την εξατομικευμένη αρθροπλαστική γόνατος (PSI).
Η διαφοροποίηση δηλαδή της μεθόδου έγκειται στο ότι η μελέτη της κάθε επέμβασης γίνεται πριν τη χειρουργική πράξη με εξαιρετική ακρίβεια, αξιολογώντας το κάτω άκρο ως ενιαία ανατομική μονάδα και χρησιμοποιώντας εργαλεία τα οποία έχουν κατασκευαστεί και ρυθμιστεί ειδικά για τον κάθε ασθενή ξεχωριστά. Με τον τρόπο αυτό απλουστεύεται η διαδικασία κατά την διάρκεια επιτέλεσής της χειρουργικής επέμβασης και εξασφαλίζεται η μεγαλύτερη μακροβιότητα του εμφυτεύματος.
Πλεονεκτήματα
• Απόλυτη ακρίβεια στην διενέργεια των οστεοτομιών και στην τοποθέτηση των εμφυτευμάτων, λόγω της προεγχειρητικής λεπτομερούς αξιολόγησης του πάσχοντος σκέλους με αξονική τομογραφία τριών σημείων.
• Μακροβιότητα του χειρουργικού αποτελέσματος, λόγω της απόλυτα ανατομικής τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και της τέλειας εφαρμογής των υλικών.
• Άριστο λειτουργικό αποτέλεσμα (βέλτιστο εύρος κάμψης και έκτασης του γόνατος)
• Μικρότερη χειρουργική τομή και μικρότερος τραυματισμός των ιστών κατά την διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης λόγω των ειδικών εργαλείων που συνοδεύουν το εμφύτευμα.
• Λόγω της αποφυγής διάνοιξης του μηριαίου αυλού προκύπτει πολύ μικρότερη απώλεια αίματος (γεγονός που ελαχιστοποιεί την ανάγκη μετεγχειρητικής μετάγγισης αίματος) ενώ για τον ίδιο λόγο η πιθανότητα πνευμονικής εμβολής έχει ελαχιστοποιηθεί δραματικά σε σχέση με την συμβατική μέθοδο.
• Άμεση, αυθημερόν ορθοστάτηση του ασθενή μετά το χειρουργείο λόγω σαφώς μειωμένου μετεγχειρητικού πόνου.
• Ελάττωση του χρόνου νοσηλείας του ασθενούς.
Η εξατομικευμένη Αρθροπλαστική Γόνατος (PSI) είναι η μέθοδος που εναρμονίζει την τεχνολογία αιχμής με τη χειρουργική δεινότητα και εμπειρία με αποτέλεσμα τη προσέγγιση της τελειότητας